توضیحاتی پیرامون حافظه های DDR و GDDR و تفاوتهای بین آنها-2
تایمینگ معمولا عددی است به شكل : ۲-۲-۲-۵-T۱
و هر كدام از این اعداد دارای تعریفی هستند و بر اساس Clock
Cycle محاسبه
می شوند .
( مقدار Clock Cycle هایی را نشان می دهد كه حافظه برای انجام یك
عملیات خاص مصرف می كند )
این اعداد به ترتیب از چپ به راست CL – tRCD – tRP – tRAS
- CMD نامیده
میشوند . برای فهمیدن اساس كار این ارقام بهتر است در ذهن خود چنین تصور كنید كه
داده ها در یك تقاطع بصورت سطری و ستونی قرار گرفته اند ( چیزی شبیه ماتریس )
ابتدا تعریف كلی از این اصطلاحات خواهیم داشت و سپس موارد اصلی را بطور كامل بررسی
خواهیم كرد :
(CAS Latency ( CL : مدت زمان تاخیر
بین دستور داده شده از طرف CPU تا هنگام ارسال جواب است . ( زمان بین درخواست CPU و
ارسال داده از طرف حافظه )
tRCD : تاخیر RAS to CAS – زمان بین فعالسازی سطر (
RAS ) تا فعالسازی ستون ( CAS ) . جایی كه داده در
ماتریس ذخیره شده است .
tRP : RAS Precharge: زمانی كه طول می كشد تا دسترسی به سطر فعلی غیر فعال شود و دسترسی به
سطر دیگر فعال شود .
tRAS : Active To Prechare
Delay : مدت زمانی است كه حافظه باید صبر می كند تا دسترسی بعدی به حافظه
بتواند آغاز شود .
CMD : Command Rate : مدت زمانی است بین فعال شدن Memory Chip و فرستادن واولین دستور به
حافظه . معمولا در اكثر موارد این عدد نادیده گرفته می شود .
( مقدار آن یا T۱ است
به معنای ۱ Clock Cyle
یا T۲ به
معنای ۲ Clock
Cycle )
تا اینجا بطور كوتاه بررسی كردیم كه اصولا تایمینگ چیست و چه كاری انجام می دهد .
در اكثر موارد در سیستم خود ۲ حالت را پیش رو دارید . یا با انتخاب حالت اتوماتیك سیستم را در حالتی
قرار می دهید كه بصورت اتوماتیك تایمینگ را تنظیم كند یا با تنظیم دستی Timing
را كاهش می دهید تا كارآیی بهتری را بدست آورید . البته باید بدانید همه مادربورد
ها امكان تغییر تایمینگ را ندارند بنابراین ممكن است بطور پیش فرض ان را در
بالاترین حالت قرار دهند !
نكته دیگر اینكه در Over Clocking با افزایش تایمینگ می توان به Clock
بالاتری رسید اما در اكثر موارد كارایی كل كاهش می یابد . اما اگر دقت كتید حافظه
هایی هستند كه در بازار مخصوص Over Clock به فروش می رسند . این
حافظه ها با داشتن تایمیگ بالا این امكان را می دهند كه بدون تغییر تایمینگ Clock
را تا حداكثر مقدار ممكن بالا برد .
حال به توضیح تك تك پارامتر های تایمینگ می پردازیم :
● CL – CAS Latency
همانطور كه قبلا اشاره شد CL معروفترین پارامتر تایمینگ است . این پارامتر به
ما می گوید كه چه تعداد Clock ycle تاخیر خواهد داشت تا داده درخواستی را باز گردند
. برای مثال یك حافظه با CL=۳ تاخیری برابر ۳ Clock Cycle
برای ارایه داده خواهد داشت . یا CL=۵ كه در مقایسه با اولی ( هر دو با Clock Rate یكسان ) كند تر است . باید
دانست كه در این تعریف منظور از Clock همان كلاك واقعی است كه ماژول حافظه می تواند با
آن كار كند .
( كلاك واقعی : نصف مقداری كه بر روی ماژول های رم نوشته شده : DDR۴۰۰ à ۲۰۰ Mhz )
با توجه به اینكه حافظه های DDR/DDR۲ در واحد زمان دو بار داده ارسال می كنند , كلاك واقعی انها دو برابر
شده و بر روی آنها نوشته می شود . می دانیم كه T=۱/F كه F كلاك واقعی است . برای مثال :
DDR۲-۵۳۳ à ۲۶۶
Mhz real Clock
▪ در نتیجه : T=۱/۲۶۶
كه برابر با ۳.۷۵ نانو ثانیه است .
حال با CL های متفاوت خواهیم داشت :
CL=۳ ۳ * ۳.۷۵ = ۱۱.۷۵ ns
CL=۵ ۵ * ۳.۷۵ = ۱۸.۷۵ ns
با مثال فوق به راحتی می توان تاخیر رم را با توجه به تایمینگ متفاوت متوجه شد .
نكته بسیار مهم این است كه حافظه های SD – DDR – DDR۲ بصورت مد پشت سرهم ( Burst Mode ) عمل می كنند . یعنی اگر
آدرس داده بعدی ( پس از دریافت اولین داده ) درست پس از داده فعلی بر روی خط ادرس
قرار گیرد آنگاه داده برای خروج تنها یك سیكل تاخیر خواهد داشت . بنابراین اگر چه
داده درخواستی اولیه به اندازه CL تاخیر خواهد داشت اما داده بعدی درست به اندازه
یك سیكل تاخیر داشته و ارایه خواهد شد . باید توجه داشت این حالت زمانی اتفاق می
افتد كه آدرس داده بعد درست پس از داده فعلی در خط ادرس قرر گیرد .
● (RAS to CAS Delay ( tRCD
هر چیپ حافظه بصورت یك ماتریس سازماندهی شده است . در تقاطع هر سطر و ستون یك خازن
خواهیم داشت كه وظیفه نگه داری ۰ یا ۱ را داراست . در داخل هر چیپ حافظه پروسه دسترسی به
داده ذخیره شده توسط فعالسازی سطر و ستونی كه داده در انجا قرار گرفته است , صورت
می پذیرد . این Activation با دو دستور كنترلی با نام های RAS (
سیگنال فعالسازی سطر ) و CAS ( سیگنال فعالسازی ستون ) انجام خوهد شد . زمان
كمتر بین فعالسازی این دو دستور سبب افزایش سرعت دسترسی می شود و داده سریعتر
خوانده می شود . همانطور كه در بحث CL مطرح شد اینجا نیز تعداد تاخیز بر مبنای Cock
واقعی محاسبه خواهد شد . هر چه این پارامتر كمتر باشد سرعت خواندن و نوشتن در
حافظه بیشتر خواهد شد .
● RAS Precharge
بعد از اینكه داده از حافظه گرفته شد یك دستور احتیاج است تا سطر فعال فعلی را كه
برای داده استفاده شده است ببندد وحافظه را برای فعالسازی بعدی آماده كند . RAS Precharge در واقع زمان مصرفی بین دستور Precharge تا دستور Active
بعدی است . قبلا دانستیم كه دستور Active یك عملیات خواندن یا نوشتن
را آغاز می كند .
● دیگر پارامتر ها ...
بهتر است به دو مورد آخر نیز نگاهی بیاندازیم :
۱ ) tRas یا Active
to Precharge Delay
: بعد از اینكه یك دستور Active ایجاد شد یك دستور Precharge دیگر نمی تواند ایجاد شود
تا زمانیكه tRAS بگذرد . لذا این پارامتر زمانی را كه حافظه می
تواند سطر دیگری را بخواند یا بنویسد محدود می كند .
۲ ) Command Rate
زمانی است بین فعال شدن یك چیپ حافظه ( از طریق پایه Chip
Select ) تا
زمان ارسال اولین دستور خارجی . بطور معمول این پارامتر بصورت زیر است :
ـ T۱ : تاخیر
۱
سیكل .
ـ T۲ : تاخیر
۲
سیكل .
رم نوعی قطعه ذخیره سازی اطلاعات به حساب می آید . تفاوت رم با هارد دیسک اول در پایداری اطلاعات موجود در آن ها و دوم در سرعت تبادل اطلاعات در آن ها است .
اطلاعات
موجود در رم با خاموش شدن کامپیوتر از بین می رود در حالی که هارد دیسک اینگونه
نیست .
در اینجا فاکتورهای مهم در خرید حافظه های DDR2 را بیان می کنیم .
حجم حافظه :
حجم حافظه مهمترین فاکتور تاثیرگذاری در کارآیی سیستم است . هر برنامه
ای که در کامپیوتر اجرا می شود تعدادی از فایل های خود را بر روی حافظه (رم) می
ریزد و مقداری از آن را اشغال می کند . بنابراین در صورتی که حجم حافظه شما کمتر
از میزان مورد نیاز آن برنامه باشد در اجرای برنامه دچار مشکل می شوید . پس هنگام
خرید رم به میزان حجم حافظه ای که برنامه مورد نظر شما به آن احتیاج دارد دقت کنید
و میزان رمی بیش تر از آن خریداری کنید. حداقل حجم حافظه توصیه شده برای سیستم
عادی که به گشت و گذار در اینترنت یا کار با نرم افزارهای آفیس و از این قبیل می
پردازند ، 512 مگابایت برای ویندوز XP و یک گیگابایت برای ویندوز ویستا است . برای علاقه مندان به گیم و
کاربران نرم افزارهای تخصوصی ، دو گیگابایت حافظه یک انتخاب مناسب و کافی به نظر
می رسد .
فرکانس حافظه :
سرعت انتقال اطلاعات در حافظه توسط فرکانس حافظه مشخص می شود و با آن
رابطه مستقیم دارد . پس هر چه فرکانس حافظه بالاتر باشد ، رم توانایی انتقال
اطلاعات در زمان کوتاهتری را دارد . فرکانس حافظه با مگاهرتز بیان می شود . انتخاب
فرکانس حافظه به پردازنده و چیپیست مادربورد هم بستگی دارد . برای مثال پردازنده ی
سمپرون از حافظه های
DDR2 با حداکثر 667 مگاهرتز فعالیت می کند . و یا چیپیست P945 از اینتل
از حداکثر فرکانس 667 مگاهرتز پشتیبانی می کند .
بنابراین قبل از انتخاب حافظه به پردازنده و مادربورد سیستم خود توجه
کنید .
در حال حاضر حافظه های DDR2 بیش تر با فرکانس های 667 ، 800 و1066 مگاهرتزی موجود هستند .
حافظه دو کاناله :
مهندسی دو کالانه یکی از تکنولوژی های به کار رفته در مادربوردها است
که سرعت تبادل اطلاعات در حافظه های سیستم را دو برابر می کند . برای استفاده از
این تکنولوژی اولاً باید مادربورد شما از آن پشتیبانی کند ثانیاً نیاز به دو ماژول
حافظه دارید که هم حجم و هم فرکانس یکسان داشته باشند . (بهترین حالت این است که از یک مارک باشند)
اما زمان تاخیر حافظه چندان تاثیر زیادی در عملکرد کامپیوتر ندارد .
چه رم تاخیر CL4 باشد یا
از تاخیرCL5 کاربرد
رم در بیش تر موارد یکسان است و این تفاوت خود را در هنگام اورکلاک نشان می دهد .